Ta kanonia tu Navarone!

'Οι παλαιότεροι σίγουρα θα θυμούνται την θρυλική πολεμική ταινία, του 1961, τα ''Κανόνια του Ναβαρόνε'' με πολλά αστέρια της εποχής (David Niven, Gregory Peck, Anthony Quinn αλλά και την δική μας Ειρήνη Παππά). Η ταινία είχε γυρισθεί στην Ρόδο, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι, αν και μυθιστόρημα, τα κανόνια υπήρξαν στην Λέρο (και από αυτά εμπνεύσθηκε ο συγγραφέας του μυθισρτορήματος). Εδώ η τεράστια βάση για το πρώτο κανόνι, στην θέση Γέρακας και από κάτω ο απόκρημνος βράχος πάνω στον οποίο ήταν τοποθετημένα τα κανόνια. Στην φωτογραφία (από το μουσείο πολεμικών ευρημάτων της οικογένειας Ιωάννη Παραπονιάρη, στην Αγία Ειρήνη), αντίστοιχο κανόνι λίγο πιό χαμηλά, στην θέση Κατσούνι, εδώ με ναζί στρατιώτες (μετά την κατάληψη του νησιού, 18/11/1943). Η Λέρος την περίοδο 1912-1943 είχε μετατραπεί από την Ιταλία στην ισχυρότερη ναυτική βάση της ΝΑ Μεσογείου μέχρι την κατάληψή της τον Νοέμβριο του 1943 από τα ναζιστικά στρατεύματα. Συνολικά 26 πυροβολαρχίες ήταν εγκατεστημένες στο νησί. '